Οι Σοβαρές Προκλήσεις που Αντιμετωπίζουν τα Διυλιστήρια στη ΝΑ Ευρώπη Αναδείχθηκαν στο Τελευταίο Συνέδριο του ΙΕΝΕ στη Θεσσαλονίκη

Ημ/νία δημοσίευσης: Τετάρτη, 12 Απριλίου 2017

Περισσότεροι από 100 σύνεδροι συμμετείχαν τελικά στο συνέδριο που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ) στη Θεσσαλονίκη στις 30-31 Μαρτίου, το οποίο επικεντρώθηκε στα τρέχοντα ζητήματα που αντιμετωπίζουν τα διυλιστήρια και οι εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Είκοσι (20) ομιλητές από 12 διαφορετικές χώρες έλαβαν ενεργό μέρος στις εργασίες του συνεδρίου, το οποίο πραγματοποιήθηκε με χορηγία του Ομίλου των Ελληνικών Πετρελαίων (ΕΛΠΕ), leader της αγοράς πετρελαιοειδών της ΝΑ Ευρώπης.

Την πρώτη ημέρα του συνεδρίου, υπήρξαν χαιρετισμοί από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο των   ΕΛΠΕ κ. Γρηγόρη Στεργιούλη, αλλά και από τον πρόεδρο του Συνδέσμου Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών Ελλάδος (ΣΕΕΠΕ) κ. Γιάννη Αλιγιζάκη, οι οποίοι στις σύντομες εισηγήσεις επεσήμαναν τόσο τα προβλήματα όσο και τις μεγάλες προκλήσεις του πετρελαϊκού τομέα στην Ελλάδα και την περιφέρεια.  

Την δεύτερη και τελευταία ημέρα του συνεδρίου, αρχικά πραγματοποιήθηκαν παρουσιάσεις από τον Dr. Leo Drollas, έναν ευρύτερα γνωστό διεθνή αναλυτή με έδρα το Λονδίνο και από τον κ. John Cooper, Γενικό Διευθυντή του Fuels Europe, επίσημου φορέα της βιομηχανίας διύλισης πετρελαίου της Ευρώπης με έδρα τις Βρυξέλλες. Και οι δύο ομιλητές, ανέλυσαν διεξοδικά την τρέχουσα κατάσταση, αλλά και την επικρατούσα δυναμική της διεθνούς αγοράς πετρελαίου.

Στη συνέχεια, αναλύθηκαν οι τάσεις στην αγορά διύλισης της ΝΑ Ευρώπης σε μία συνεδρία που συντόνισε ο Δρ. Hans Hutta, Γενικός Διευθυντής του Διεθνούς Κέντρου Πετρελαίου και Βιομηχανικής Διοίκησης (ICM) στη Βιέννη, με τη συμμετοχή του κ. Avner Maimon, Διευθύνοντα Συμβούλου της ισραηλινής εταιρείας διύλισης Bazan Group, του κ. Vladimir Gagic, Διευθυντή του τμήματος διύλισης της σερβικής NIS, του κ. Laurentiu Pachiu, ιδρυτή, εταίρου και μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου του Ομίλου της Ενεργειακής Πολιτικής στη Ρουμανία, του κ. Διομήδη Σταμούλη, Ανώτερου Διευθυντή Στρατηγικού Σχεδιασμού των Βιομηχανικών Δραστηριοτήτων και Συμμετοχών των ΕΛΠΕ στην Ελλάδα, του κ. Alexandru Maximescu, Διευθυντή Δημόσιων και Ρυθμιστικών Θεμάτων της ρουμάνικης OMV Petrom και του κ. Πέτρου Παπασωτηρίου, Διευθύνοντα Συμβούλου της Asprofos, θυγατρικής των ΕΛΠΕ στην Ελλάδα. Ένα από τα κύρια συμπεράσματα της συγκεκριμένης συνεδρίας ήταν ότι τα διυλιστήρια της ΝΑ Ευρώπης   ως επί το πλείστον υπολειτουργούν, με την εξαίρεση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης.

Όπως παρατήρησαν αρκετοί ομιλητές, η αύξηση της παραγωγής στα διυλιστήρια είναι δύσκολο να επιτευχθεί, καθώς μόνο ένα μικρό μέρος του αργού της περιοχής κατευθύνεται προς τα προϊόντα πετρελαίου. Το μεγαλύτερο μέρος του επεξεργασμένου αργού διοχετεύεται σε βενζίνη και σε παράγωγα πετρελαίου θέρμανσης, με την αγορά των προϊόντων αυτών να είναι ιδιαίτερα περιορισμένη τόσο σε μέγεθος όσο και σε περιθώρια κέρδους. Η λειτουργική αποδοτικότητα στα διυλιστήρια των Δυτικών Βαλκανίων επίσης υστερεί. Μια γενική παρατήρηση ήτο ότι τα διυλιστήρια της ΝΑ Ευρώπης διαθέτουν γενικά ανεπαρκείς δυνατότητες να αξιοποιήσουν τις προσφερόμενες ευκαιρίες της παγκόσμιας αγοράς αργού και εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το πετρέλαιο της Ρωσίας και της Μέσης Ανατολής. Αυτά τα διυλιστήρια παράγουν περιορισμένες ποσότητες πετροχημικών και λιπαντικών προϊόντων και δεν έχουν το προηγμένο εξοπλισμό των διυλιστηρίων των γειτονικών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι μέσα στα επόμενα 3-5 χρόνια, τα περισσότερα από τα μεγάλα διυλιστήρια της ΝΑ Ευρώπης θα πρέπει να αλλάξουν το λειτουργικό μοντέλο τους, να ενοποιηθούν με άλλα της περιοχής ή να κλείσουν. Ένα άλλο σημαντικό εύρημα του συνεδρίου ήταν ότι η αγορά διύλισης της περιοχής βρίσκεται σε φάση «αναγέννησης» λόγω αναβάθμισης αρκετών διυλιστηρίων σε Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία και Σερβία, ενώ ένα νέο διυλιστήριο βρίσκεται υπό κατασκευή στην Τουρκία.

Επίσης, το κανονιστικό πλαίσιο και οι επενδυτικές ανάγκες στον τομέα διύλισης της περιοχής συζητήθηκαν σε ειδική συνεδρία. Ο κ. Ilia Gjermani, επικεφαλής του Τμήματος Κανονιστικού Πλαισίου και Διοίκησης του υπουργείου Οικονομίας, Εμπορίου και Ενέργειας της Αλβανίας, ο κ. Adam Howard  της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης ( EBRD) και ο κ. Roman Matkiwsky, Διευθυντής Ενέργειας και Υποδομών της Black Sea Trade and Development Bank ( BSTDB) με έδρα τη Θεσσαλονίκη ήταν οι κύριοι ομιλητές με συντονιστή τον κ. Χρήστο Δήμα, πρόεδρο του Ελληνο-ρωσικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, πρόεδρο της Επιτροπής Γεωπολιτικής και μέλος του ΔΣ του ΙΕΝΕ.

Το συνέδριο ολοκληρώθηκε με μια συνεδρία που ήτο αφιερωμένη στην εμπορία πετρελαιοειδών, στην αποθήκευση και την μεταφορά, την οποία συντόνισε ο κ. Nikola Radovanovic, Διευθυντής του Νομικού Τμήματος της NIS. Ο κ. Roberto Karahannas, Γενικός Διευθυντής Εγχώριας και Διεθνούς Λιανικής των ΕΛΠΕ, που ήτο ο κεντρικός ομιλητής της συνεδρίας, παρουσίασε τις βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η αγορά πετρελαϊκών προϊόντων στην περιοχή, με βάση την πολύχρονη εμπειρία του σε έξι διαφορετικές αγορές της ΝΑ Ευρώπης (Ελλάδα, Κύπρος, ΠΓΔΜ, Μαυροβούνιο, Βουλγαρία και Σερβία). Ο κ. Ντίνος Λευκαρίτης, Διευθύνων Σύμβουλος της κυπριακής Petrolina και ο κ. Αλέξης Αθανασόπουλος, επικεφαλής των Ρυθμιστικών Θεμάτων της ΕΚΟ στη Βουλγαρία και πρόεδρος της Επιτροπής Διύλισης Πετρελαίου, Αποθήκευσης και Λιανικής του ΙΕΝΕ ήταν συνομιλητές.