Οι Παγκόσμιες, Περιφερειακές και Εθνικές Προκλήσεις στο Μικροσκόπιο του Ετήσιου Συνεδρίου του ΙΕΝΕ «Ενέργεια & Ανάπτυξη»

Ημ/νία δημοσίευσης: Τρίτη, 27 Νοεμβρίου 2018

Τα βλέμματα της ελληνικής ενεργειακής κοινότητας και όχι μόνο στράφηκαν, την εβδομάδα που πέρασε, στο ετήσιο Συνέδριο «Ενέργεια & Ανάπτυξη 2018», που οργάνωσε για 23^ο συναπτό έτος, το Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ), με εντυπωσιακή συμμετοχή προσωπικοτήτων και ειδικών του ενεργειακού τομέα, από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Το κορυφαίο ενεργειακό event που πραγματοποιήθηκε στο Ίδρυμα Ευγενίδου στην Αθήνα, στις 22 και 23 Νοεμβρίου, προσήλκυσε περισσότερους από 250 συμμετέχοντες και 42 ομιλητές και συνέδρους και απετέλεσε, για άλλη μια φορά ένα ιδιαίτερα χρήσιμο βήμα για την ανασκόπηση των καίριων θεμάτων που απασχολούν την τρέχουσα ενεργειακή ατζέντα, καθώς και την ανάδειξη των μελλοντικών προκλήσεων που καλείται να αντιμετωπίσει ο κλάδος.

Το Ετήσιο Συνέδριο του ΙΕΝΕ έτυχε της ευρύτατης υποστήριξης των κορυφαίων ελληνικών ενεργειακών εταιρειών και διοργανώθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Ελλάδας και με την υποστήριξη σημαντικών διεθνών οργανισμών. Ως ειδικό θέμα του εφετινού Συνεδρίου επιλέγει το: "Στρατηγικός Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Ενεργειακών Αγορών", που αποσκοπούσε να υπογραμμίσει τις σημαντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν, τόσο οι κυβερνήσεις, όσο και οι εταιρείες, αλλά και τις προσπάθειες που απαιτούνται να καταβληθούν για την περαιτέρω ανάπτυξη και διαφοροποίηση των ενεργειακών αγορών. Ένας στρατηγικός σχεδιασμός που περιλαμβάνει την πρόοδο της τεχνολογίας στο νέο ψηφιακό περιβάλλον και ένα αυστηρότερο πλαίσιο ενεργειακής ασφάλειας, ικανό να αντιμετωπίσει τις πολλαπλές γεωπολιτικές απειλές αλλά και τους περιορισμούς που θέτουν οι στόχοι ανάσχεσης της κλιματικής αλλαγής.

Στην εισαγωγική ομιλία του, ο κ. Κωστής Σταμπολής, Αντιπρόεδρος και Εκτελεστικός Διευθυντής του ΙΕΝΕ, αναφέρθηκε στην αναπτυξιακή διάσταση του ενεργειακού τομέα και επισήμανε πως η ενέργεια αποτελεί βασικό μοχλό ανάπτυξης της εγχώριας οικονομίας. «Η ενέργεια αναλογεί μόλις στο 6% του ελληνικού ΑΕΠ, αλλά η πολυμορφικότητα, η δυναμικότητα, η εμβέλεια και η αποδοτικότητά της αποφέρει απείρως περισσότερα οφέλη για την οικονομία», είπε χαρακτηριστικά ο Αντιπρόεδρος και Εκτελεστικός Διευθυντής του ΙΕΝΕ. «Αν δεν υπήρχαν οι επενδύσεις στην ενέργεια, η ύφεση που πυροδότησε η κρίση της ελληνικής οικονομίας, θα μπορούσε να έχει αγγίξει το 30%», κατέληξε ο ίδιος.

Το σημείο αναφοράς του Συνεδρίου του ΙΕΝΕ, αυτή τη φορά, ήταν η παρουσίαση του World Energy Outlook 2018, που εκδόθηκε από τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας. Το WEO 2018 παρουσιάστηκε από τον κορυφαίο αναλυτή του IEA, κ. Kieran McNamara. Το φετινό μήνυμα του WEO περιελάμβανε μικτές ενδείξεις για το ρυθμό και την κατεύθυνση του μετασχηματισμού του παγκόσμιου ενεργειακού χάρτη, σε μια περίοδο κατά την οποία οι αγορές πετρελαίου εισέρχονται σε μια περίοδο ανανεωμένης αβεβαιότητας και μεταβλητότητας, τη ζήτηση για φυσικό αέριο να καταγράφει διαρκή άνοδο και με τη ραγδαία αύξηση της ζήτησης από την Κίνα, να σταματά, εν τη γενέσει της, κάθε περαιτέρω συζήτηση περί κορεσμού της αγοράς.

Επιπροσθέτως, η ηλιακή φωτοβολταϊκή ενέργεια κερδίζει διαρκώς έδαφος, ενώ άλλες βασικές τεχνολογίες και στρατηγικές ενεργειακής αποδοτικότητας εξακολουθούν να απαιτούν περαιτέρω μέτρα ενθάρρυνσης. Η μελέτη του IEA καταδεικνύει ότι οι εκπομπές CΟ2 που συνδέονται με την ενέργεια θα προσεγγίσουν σε νέα ιστορικά υψηλά, εφέτος, ενώ, για πρώτη φορά, ο πληθυσμός του πλανήτη δίχως πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια μειώθηκε κάτω από το 1 δισ. ανθρώπους .

Παρουσιάζοντας το WEO 2018, ο κ. McNamara επεσήμανε ότι η αγορά τρέφει υψηλές προσδοκίες για την ηλεκτρική ενέργεια, αν και δεν παρέλειψε να τονίσει ότι παραμένουν τα ερωτηματικά για το κατά πόσο θα μπορέσει να ικανοποιήσει τη ζήτηση, αλλά και για το πώς θα λειτουργήσουν τα συστήματα ισχύος του μέλλοντος. Είπε, ακόμη, ότι οι υπεύθυνοι για τη χάραξη της πολιτικής χρειάζονται καλύτερη πληροφόρηση για να σχεδιάσουν τα πιθανά μελλοντικά συστήματα και το πώς αυτά θα προκύψουν. Υπό αυτό το πρίσμα, το WEO παρέχει δύο βασικά σενάρια, το New Policies Scenario και το Sustainable Development Scenario. Τέλος, ο κ. McNamara αναφέρθηκε στη νέα γεωγραφία της ενέργειας, επισημαίνοντας πως στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης, από πλευράς αύξησης της ζήτησης έρχεται η Κίνα για να ακολουθήσουν οι ΗΠΑ, η Ινδία, η Αφρική, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Μέση Ανατολή και η περιοχή της ΝΑ Ασίας.

Σημαντική ήταν, επίσης, η παρουσίαση του Dr. Leo Drollas, κορυφαίου ανεξάρτητου αναλυτή ενέργειας στο Ηνωμένο Βασίλειο και από μακρόν στενού συνεργάτη του IENE, ο οποίος αναφέρθηκε στις μεσοπρόθεσμες προοπτικές για το πετρέλαιο, έως το 2020, εστιάζοντας στην απότομη κάμψη των τιμών του αργού, τις τελευταίες εβδομάδες, ενόψει της αναμενόμενης ισχυρής αύξησης των αποθεμάτων, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ.

Ο Dr. Leo Drollas διερωτήθηκε για το κατά πόσο αυτή η εξασθένηση μπορεί να διαρκέσει και για πόσο χρόνο. Όλα θα εξαρτηθούν, όπως είπε χαρακτηριστικά, από τη συνέχιση της επιταχυνόμενης παραγωγής πετρελαίου των ΗΠΑ, από τον όγκο των παγκοσμίων αποθεμάτων, αλλά και από την προοπτική της ζήτησης. Όπως επεσήμανε, οι προβλέψεις είναι περισσότερο μια σκοτεινή τέχνη παρά μια επιστήμη.

Ο στόχος της ολοκλήρωσης της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας απετέλεσε το κεντρικό θέμα ομιλίας της κας. Paula Ceballos-Coloma, Policy Officer της DG Energy. Στην παρουσίασή της προσέδωσε έμφαση στη λειτουργικότητα του συστήματος αγορών και στο κανονιστικό πλαίσιο που τις διέπει. Επίσης, ο ιδιαίτερος ρόλος του Ιράν στον ενεργειακό χάρτη της Μέσης Ανατολής και του Περσικού Κόλπου αναλύθηκε διεξοδικά από τον Γραμματέα της Επιτροπής Περιβάλλοντος και Ενέργειας του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου ( ICC) στην Τεχεράνη και Senior Associate Member του ΙΕΝΕ, Dr. Narsi Ghorban.

Κομβικό σημείο του Ετήσιου Εθνικού Συνεδρίου του ΙΕΝΕ ήταν η βαρυσήμαντη ομιλία του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Γιώργου Σταθάκη. Ο άρτι ολοκληρωθείς Μακροπρόθεσμος Ενεργειακός Σχεδιασμός της Ελλάδας (ΕΣΕΚ) και οι προκλήσεις που ορθώνονται για την επίτευξη των στόχων της Ε.Ε. το 2030 και το 2040, σχετικά με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ενεργειακή αποδοτικότητα και τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, απετέλεσαν τα βασικά σημεία της ομιλίας του Υπουργού. Ο κ. Σταθάκης εκτίμησε ότι οι ανανεώσιμες πηγές θα είναι ο ‘μεγάλος κερδισμένος’ της ενεργειακής μετάβασης, καθώς στο χρονικό διάστημα έως το 2030 προβλέπονται επενδύσεις ύψους 8,5 δισ. ευρώ στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ.

Ο κ. Μιχάλης Βερροιόπουλος, Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του ΥΠΕΝ ανάπτυξε περαιτέρω, στη δική του παρουσίαση, τα κεντρικά σημεία της ομιλίας του πολιτικού προϊσταμένου του, κ. Γ. Σταθάκη, ενώ αναφέρθηκε εκτενώς στον Μακροπρόθεσμο Ενεργειακό Σχεδιασμό που ολοκληρώθηκε, πρόσφατα και έχει ήδη τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.

Το μεγάλο ενδιαφέρον των συμμετεχόντων συγκέντρωσαν και οι παρουσιάσεις των Προέδρων και των Διευθυνόντων Συμβούλων σχεδόν της πλειοψηφίας των κορυφαίων ελληνικών ενεργειακών εταιρειών, όπως η ΔΕΗ, τα ΕΛΠΕ, ο ΑΔΜΗΕ, το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας, η Ελληνική Ενεργειακή Ανταλλαγή, η ΔΕΠΑ, ο Όμιλος Μυτιληναίου, η ΕΔΕΥ και η Energean Oil & Gas. Οι επικεφαλείς των μεγάλων αυτών ενεργειακών εταιρειών προέβησαν σε σημαντικές ανακοινώσεις, με έκαστο εξ αυτών να συμβάλει με χρήσιμα σχόλια στη διεξαγωγή της πολύ σημαντικής δημόσιας συζήτησης, για την ενεργειακή κατάσταση της χώρας. Κεντρικό θέμα του διαλόγου αναδείχθη η ανάγκη συνέχισης των επενδύσεων στον ενεργειακό τομέα της Ελλάδας, με περισσότερα από 40 δισ. ευρώ σε νέες επενδύσεις για την ενέργεια, να προορίζονται για την ελληνική αγορά κατά την επόμενη δεκαετία, σύμφωνα με υπολογισμούς του ΙΕΝΕ. Το ποσό αυτό εγγίζει τα 250 δισ. ευρώ για το σύνολο της ΝΑ Ευρώπης, καθώς καλύπτει τις επενδυτικές ανάγκες των 15 χωρών της περιοχής, έως το 2028.

Βασικοί Χορηγοί της διοργάνωσης ήταν τα «Ελληνικά Πετρέλαια», ο ΑΔΜΗΕ, η ΔΕΗ, το Χρηματιστήριο Ενέργειας, ο «Όμιλος Μυτιληναίος» και η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, ενώ στη σημαντική ομάδα υποστηρικτών του Συνεδρίου περιλαμβάνονταν οι εταιρείες: Energean Oil & Gas, η ΔΕΠΑ, η δικηγορική εταιρεία KG Law Firm, η ΗΡΩΝ Θερμοηλεκτρική, η Gastrade, η MAS και η Energy Live. Τέλος, βασικοί χορηγοί επικοινωνίας ήταν το πρώτο ενεργειακό ενημερωτικό portal Energia.gr, η εφημερίδα «Καθημερινή», η FMVoice καθώς και το Energypress.