Σταμπολής στο Energy Transition Summit: Όχι στη Φιλολογία Περί «Ενεργειακού Κόμβου» - Ναι στη Μείωση της Τεράστιας Ενεργειακής μας Εξάρτησης

Κριτική στην φιλολογία περί «ενεργειακού κόμβου» ως προς το ρόλο της Ελλάδας, και η οποία κυριαρχεί επίμονα και σε επίπεδο κυβερνήσεων αλλά και στο δημόσιο διάλογο την τελευταία δεκαπενταετία, άσκησε από το βήμα του συνεδρίου  «Financial Times and Kathimerini Energy Transition Summit: East Med & South East Europe» ο Πρόεδρος και Εκτελεστικός Διευθυντής του ΙΕΝΕ κ. Κωστής Σταμπολής, που συνδιοργάνωσαν στην Αθήνα οι Financial Times και η «Καθημερινή», στις 17 και 18 Ιουνίου. Αντίθετα, όπως επισήμανε, απείρως μεγαλύτερη σημασία έχει για τη χώρα να μειωθεί η τεράστια ενεργειακή μας εξάρτηση, η οποία ξεπερνά το 80%. 

Ειδικότερα, μιλώντας στο πάνελ με τίτλο “Greece as a regional energy hub”, o Πρόεδρος του Ινστιτούτου Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης, τόνισε ότι, πρωτίστως, θα πρέπει  να εξεταστεί τι εννοούμε ακριβώς με την έννοια «ενεργειακός κόμβος», ο οποίος αντικατοπτρίζει την σχεδόν καθιερωμένη θέση διαδοχικών κυβερνήσεων αλλά και  έγκριτων αναλυτών και δεξαμενών σκέψης, τα τελευταία 15 χρόνια. Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Σταμπολής διερωτήθηκε αν η έννοια αυτή αφορά τον διαμετακομιστικό, τον χρηματοπιστωτικό ή τον χρηματιστηριακό ρόλο της χώρας στον περιφερειακό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη.

Συγκεκριμένα, απηύθυνε το ερώτημα αν ο όρος αυτός «προϋποθέτει ένα πλέγμα αγωγών και που διασχίζουν οριζόντια και εγκάρσια την χώρα και αντίστοιχων ηλεκτρικών διασυνδέσεων που θα καταστήσουν την Ελλάδα την ενεργειακή γέφυρα που θα ενώνει Ανατολή με Δηση και την χώρα μας να παίζει στρατηγικό ρόλο στην προώθηση και διαχείρηση ενεργειακών φορτίων;

Ή μήπως σημαίνει την ανάδειξη της χώρας ως βασικού περιφερειακού εμπορικού- χρηματοοικονομικού ενεργειακού κέντρου με προμετωπίδα το ΕΧΕ και τις εξαγωγές πετρελαϊκών προϊόντων από τους δύο Ομίλους- όπου αναμφισβήτητα η Ελλάδα κατέχει πρωτεύουσα θέση στην Ανατολική Μεσόγειο και ΝΑ Ευρώπη;».

Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Σταμπολής επισήμανε ότι, όπως φαίνεται και από μία απλή ματιά στο χάρτη, η Τουρκία είναι αυτή που πληροί κατεξοχήν τα κριτήρια του περιφερειακού ενεργειακού κόμβου. Ωστόσο, συμπλήρωσε, ότι η διαπίστωση αυτή δεν υποβαθμίζει καθόλου τις προσπάθειες των τελευταίων ετών για την ενεργειακή αναβάθμιση της χώρας μας (βλ. αγωγός ΤΑΡ, Ελληνο-Βουλγαρικό διασυνδετήριο αγωγός, Κάθετος Διάδρομος – Vertical Corridor, δίκτυο LNG terminals, χερσαίες ηλεκτρικές διασυνδέσεις με γειτονικές χώρες στον βορρά αλλά και με Κυκλάδες, Κρήτη και λοιπά νησιά, GSI, GREGY κ. ά.).

Και, σαφέστατα, όπως τόνισε, το ότι η Τουρκία έχει αναδειχθεί στον βασικό ενεργειακού κόμβο της περιοχής της ΝΑ Ευρώπης «δεν σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν έχει θέση στις περιφερειακές διεργασίες ούτε ότι ο ρόλος της σαφώς είναι αυτός ενός απλού κομπάρσου». Και αυτό φαίνεται, σύμφωνα με τον κ. Σταμπολή, από μία σειρά πρόσφατες ενεργειακές εξελίξεις, όπως λ. χ. με τον τερματισμό από την ΕΕ των εισαγωγών ρωσικού αερίου και την περιθωριοποίηση του TurkStream, χάρη στις οποίες η Ελλάδα αποτελεί πλέον την εναλλακτική οδό, μέσω του Κάθετου Διαδρόμου, στην ενεργειακή τροφοδοσία της Βαλκανικής και της Κεντρικής Ευρώπης.

Πάνω και πέρα από την φιλολογία περί «ενεργειακού κόμβου», αυτό που έχει απείρως μεγαλύτερη σημασία είναι η ενεργειακή ενδυνάμωση της χώρας ώστε να μειωθεί η τεράστια ενεργειακή της εξάρτηση η οποία ξεπερνά το 80%, επισήμανε καταλήγοντας την ομιλία του στο συνέδριο των Financial Times και της «Καθημερινής», ο Πρόεδρος του ΙΕΝΕ. Όπως τόνισε, προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην αναβάθμιση και ισχυροποίηση του ηλεκτρικού συστήματος - καθώς μόνο έτσι θα μπορέσει να αξιοποιηθεί το δυναμικό ΑΠΕ της χώρας - με περισσότερες και μεγαλύτερες σε ισχύ ηλεκτρικές διασυνδέσεις, και, παράλληλα, να υπάρξει μέριμνα για τις έρευνες υδρογονανθράκων (μικρά και μεγάλα κοιτάσματα) με στόχο την παραγωγή αξιόλογων ποσοτήτων αερίου για κάλυψη όλων των εγχώριων αναγκών αλλά και εξαγωγών.

(από energia.gr,  18/06/2025)