Το IENE Συμμετείχε Ενεργά στο 6ο Διεθνές Συνέδριο για ΑΠΕ και Ενεργειακή Αποδοτικότητα στη Λευκωσία

Ημ/νία δημοσίευσης: Δευτέρα, 5 Νοεμβρίου 2018

Το ΙΕΝΕ εκπροσωπήθηκε από τον επικεφαλής του τμήματος μελετών κ. Δημήτρη Μεζαρτάσογλου, ο οποίος παρακολούθησε το συνέδριο και παρουσίασε τις προκλήσεις και τα διδάγματα που πρέπει να ληφθούν υπόψιν όσον αφορά την περαιτέρω ανάπτυξη των ΑΠΕ στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, βάσει ειδικού paper που εκπονήθηκε και υποβλήθηκε στο πλαίσιο του συγκεκριμένου Συνεδρίου.

Ο κ. Μεζαρτάσογλου αναφέρθηκε στο σημαντικό δυναμικό των ΑΠΕ και της ενεργειακής αποδοτικότητας στη ΝΑ Ευρώπη. Συγκεκριμένα, όσον αφορά τις ΑΠΕ, απαιτείται περαιτέρω ανάπτυξη σε όλους τους τομείς εφαρμογής τους (δηλ. ηλιακά, αιολικά, βιομάζα, υδροηλεκτρικά και γεωθερμία) χωρίς να απαιτείται κατ' ανάγκη η τήρηση συγκεκριμένων στόχων (που καθορίζονται από την ΕΕ). Από την πλευρά της ενεργειακής αποδοτικότητας, η ανάπτυξή της στη ΝΑ Ευρώπη επικεντρώνεται κυρίως στον οικιακό τομέα, όπου λαμβάνει χώρα το μεγαλύτερο μέρος της ενεργειακής κατανάλωσης της περιοχής. Επίσης, τόνισε την ύπαρξη πληθώρας πλαισίων υποστήριξης των ΑΠΕ στη ΝΑ Ευρώπη, τα οποία μπορούν να διακριθούν σε επενδυτική υποστήριξη, συμπεριλαμβανομένων των επιδοτήσεων κεφαλαίου και φορολογικών απαλλαγών ή μειώσεων των τιμών του απαραίτητου εξοπλισμού και σε λειτουργική υποστήριξη, συμπεριλαμβανομένων του μοντέλου των εγγυημένων σταθερών τιμών ( FiT ) και των πράσινων πιστοποιητικών ( green certificates ).

Επίσης, επισημάνθηκαν οι περιπτώσεις της Ελλάδας και της Βουλγαρίας, οι οποίες εισήγαγαν εξαιρετικά υψηλά FiTs χωρίς κατάλληλη χρηματοοικονομική ανάλυση και προβλέψεις ταμειακών ροών, δείχνοντας τον αντίκτυπο που αναμένεται να έχουν οι ΑΠΕ στους εθνικούς λογαριασμούς και στην λειτουργία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το φαινόμενο αυτό είχε δραματικές επιπτώσεις στο ηλεκτρικό σύστημα των δύο χωρών, οδηγώντας σε τεράστια δημοσιονομικά ελλείμματα τον λειτουργό της αγοράς και σε εξαιρετικά μεγάλες καθυστερήσεις πληρωμών στους ηλεκτροπαραγωγούς από ΑΠΕ. Οι αναδρομικές αλλαγές στη Βουλγαρία και την Ελλάδα αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης τάσης που παρατηρείται σε ολόκληρη τη Νότια και Νοτιοανατολική Ευρώπη, όπου οι κυβερνήσεις κινήθηκαν πολύ γρήγορα για να προωθήσουν τις ΑΠΕ. Επιπλέον, η Ρουμανία αποφάσισε να μειώσει τα κίνητρα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ μετά από μια απότομη άνοδο στον τομέα μεταξύ 2010 και 2013. Το «γενναιόδωρο» σύστημα παροχής κινήτρων με τα λεγόμενα green certificates προσέλκυσε πολυάριθμους διεθνείς επενδυτές από την Ευρώπη και την Ασία, εκτός από τις τοπικές εταιρείες. Ωστόσο, τον Ιούνιο του 2013, η κυβέρνηση της Ρουμανίας ανακοίνωσε περικοπές στα   green certificates , τα οποία εκδόθηκαν σε ηλεκτροπαραγωγούς από αιολικά, ηλιακά και μικρά υδροηλεκτρικά που τέθηκαν σε λειτουργία μετά την 1^η Ιανουαρίου 2014. Αυτό οδήγησε σε ακύρωση νέων έργων, ενώ πολλά εξ’ αυτών που ήταν στο αρχικό στάδιο κατασκευής τους δεν προχώρησαν.

Η επιβραδυνόμενη ανάπτυξη των ΑΠΕ τα τελευταία 3-4 χρόνια δημιούργησε ερωτήματα σχετικά με το εάν οι χώρες της περιοχής θα εκπληρώσουν τους μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους ΑΠΕ. Οι απότομες αλλαγές στους μηχανισμούς παροχής κινήτρων αποθάρρυναν πολλούς επενδυτές και είναι αβέβαιο αν αυτοί θα επιστρέψουν. Θα ήταν καλύτερο για τις χώρες της περιοχής να διατηρήσουν ένα σταθερό και προβλέψιμο μηχανισμό, ώστε οι επενδυτές να γνωρίζουν τη μακροβιότητα των παρεχόμενων κινήτρων Αυτό είναι εφικτό και έχει το πλεονέκτημα ενθάρρυνσης των επενδυτών σε ΑΠΕ. Πρέπει, επίσης, να αναφερθεί ότι όσο μεγαλύτερη είναι η διείσδυση των ΑΠΕ στο ηλεκτρικό σύστημα μιας χώρας, τόσο μεγαλύτερη πρέπει να είναι και η μετατροπή του ηλεκτρικού δικτύου στο σύνολό του. Κάτι που δεν συμβαίνει σε χώρες, όπως η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Ελλάδα, οι οποίες γνώρισαν έντονη διείσδυση των ΑΠΕ τα τελευταία χρόνια, αλλά τώρα αντιμετωπίζουν προβλήματα σε θέματα μεγαλύτερης χρήσης τους.

Τονίστηκε, παράλληλα, η σπουδαιότητα της αποθήκευσης ενέργειας, η οποία είναι ήδη πραγματικότητα στην περιοχή και πιο συγκεκριμένα σε μη διασυνδεδεμένα συστήματα (π.χ. ελληνικά νησιά), καθώς τα συστήματα που βασίζονται σε ΑΠΕ και αποθήκευση μπορούν να αποτελέσουν ανταγωνιστική εναλλακτική λύση, σε σχέση με τα ορυκτά καύσιμα, ενώ η θερμική αποθήκευση μπορεί να αποτελέσει μια άλλη πηγή ευελιξίας, τόσο στο δίκτυο όσο και σε επίπεδο νοικοκυριών στη ΝΑ Ευρώπη.

Στο Συνέδριο συμμετείχαν μέλη ερευνητικών κέντρων και ακαδημαϊκών κοινοτήτων, αρχιτέκτονες, μηχανικοί και σύμβουλοι ενέργειας, εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών και ιδιωτικών εταιρειών, καθώς και μεμονωμένα άτομα, μεταξύ άλλων, που έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για ενημέρωση σε νέες εξελίξεις, εργαλεία και τεχνικές από πλευράς ΑΠΕ και ενεργειακής αποδοτικότητας. Το 6^ο Διεθνές Συνέδριο για ΑΠΕ και Ενεργειακή Αποδοτικότητα αποτέλεσε συνέχεια των πέντε προηγούμενων επιτυχημένων Συνεδρίων που έλαβαν χώρα στη Λευκωσία το 2007, 2009, 2011, 2013 και 2016 αντίστοιχα.

Η Deloitte ήταν ο κύριος χορηγός του διήμερου Συνεδρίου που διοργάνωσε το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο της Κύπρου με τη συμβολή της Πρεσβείας του Βασιλείου της Ολλανδίας στην Κυπριακή Δημοκρατία, της EOSOLAR, του EOS Project και του Ινστιτούτου Θαλάσσιων Υποθέσεων της Ανατολικής Μεσογείου, ενώ χορηγοί επικοινωνίας ήταν ο μεγαλύτερος εκδοτικός όμιλος της Κύπρου, ο Φιλελεύθερος, και το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου (ΡΙΚ).