Προβλήματα στο Δρόμο για την Πώληση της ΔΕΠΑ

Mείζονα προβλήματα για την ανταγωνιστικότητα της ΔΕΠΑ αλλά και για την πορεία του νέου εγχειρήματος ιδιωτικοποίησης της αποτελούν η ρήτρα take or pay στη σύμβαση προμήθειας με τη ρωσική Gazprom και η πρόσφατη απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών που έκρινε καταχρηστικό τον τρόπο υπολογισμού που τιμολογεί το φυσικό αέριο. 

Η απόφαση του Πρωτοδικείου (που περιόρισε το χρέος της ΕLFE –η οποία είχε προσφύγει– κατά 60 εκατ. ευρώ), μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως δεδικασμένο και για άλλους πελάτες της ΔΕΠΑ, οι οποίοι μπορούν να διεκδικήσουν επαναδιαπραγμάτευση των συμβάσεών τους σε ό,τι αφορά τη φόρμουλα τιμολόγησης του φυσικού αερίου, ανατρέποντας πλήρως τα οικονομικά δεδομένα της εταιρείας. Επιπροσθέτως, ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα λειτουργήσει αποθαρρυντικά για τους επενδυτές ενόψει της ιδιωτικοποίησης. Η διοίκηση της εταιρείας αναμένεται να προσφύγει στο Εφετείο κατά της απόφασης του Πρωτοδικείου, επιδιώκοντας μάλιστα επίσπευση κατά το δυνατόν της εκδίκασής της, ώστε η υπόθεση να έχει ξεκαθαρίσει τουλάχιστον μέχρι την κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών στους επικείμενους παράλληλους διαγωνισμούς για την πώληση του 100% του ποσοστού που κατέχει το Δημόσιο στην Εμπορία και στις Υποδομές, δηλαδή ποσοστό 65% του συνόλου της ΔΕΠΑ.

Παράλληλα, ακόμη πιο σημαντικό θέμα είναι οι ρήτρες take or pay (πληρώνεις ακόμη και αν δεν απορροφήσεις τις προβλεπόμενες ποσότητες αερίου) που περιλαμβάνoνται στην τελευταία αναθεωρημένη σύμβαση που υπέγραψε η ΔΕΠΑ το 2014 με την Gazprom. H σημαντική μείωση του μεριδίου της ΔΕΠΑ κάτω από το 50% το 2019 και η συνεχώς μειούμενη τάση του λόγω της έντασης του ανταγωνισμού και της αδυναμίας των προηγούμενων διοικήσεων να προβλέψουν εγκαίρως το νέο περιβάλλον που άρχισε να διαμορφώνεται από το 2016 και μετά, θέτουν σε εφαρμογή τη ρήτρα του take or pay για τις συμβολαιοποιημένες ποσότητες του 2019. Η ΔΕΠΑ δεν κατάφερε να απορροφήσει γύρω στα 200 εκατ. κ.μ. αερίου (περί τα 2 εκατ. μεγαβατώρες) και θα πρέπει να προπληρώσει στην Gazprom περί τα 30 εκατ. ευρώ. 

Το πρόβλημα ωστόσο δεν αφορά μόνο το 2019 αλλά τα έτη μέχρι και το 2026 που λήγει η σύμβαση με τη ρωσική εταιρεία, γι’ αυτό και η νέα διοίκηση της ΔΕΠΑ του κ. Κωνσταντίνου Ξιφαρά βρέθηκε την περασμένη Πέμπτη στην Αγ. Πετρούπολη, προκειμένου να επαναδιαπραγματευθεί με την Gazprom τις ρήτρες take or pay αλλά και την τιμή προμήθειας του αερίου. Στο θέμα της τιμής φαίνεται ότι υπάρχουν περιθώρια διαπραγμάτευσης στη βάση μιας συγκριτικής ανάλυσης τιμολόγησης άλλων πελατών της Gazprom, και η ρωσική εταιρεία φέρεται να έχει αποδεχθεί να μπει στη φόρμουλα τιμολόγησης κατά ένα ποσοστό και η τιμή του αερίου που διαμορφώνεται στα ευρωπαϊκά hub. Aντιθέτως, στο θέμα των take or pay η ρωσική πλευρά είναι όχι μόνο αρνητική αλλά και σοβαρά ενοχλημένη από τη στρατηγική που ακολούθησε η ΔΕΠΑ στο θέμα του LNG. Η ΔΕΠΑ φέρεται να έχει χάσει στο θέμα των  take or pay τη διαπραγματευτική της ισχύ, δεδομένου ότι οι προηγούμενες διοικήσεις προχώρησαν σε αυξημένες εισαγωγές LNG, οι οποίες εάν δεν είχαν γίνει δεν θα υπήρχε αυτή τη στιγμή πρόβλημα με την απορρόφηση των συμβολαιοποιημένων ρωσικών ποσοτήτων.

Τέλος για τη διαδικασία της ιδιωτικοποίησης αναμένεται μέσα στην εβδομάδα η κατάθεση του σχετικού νομοσχεδίου στη Βουλή. Ο νέος νόμος θα προβλέπει δύο παράλληλους διαγωνισμούς για το 100% που κατέχει το Δημόσιο στην Εμπορία και στις Υποδομές. Θα αποτυπώνει επίσης πρόβλεψη για την υποχρέωση του επενδυτή που θα αναδειχθεί, και στην περίπτωση που αυτός δεν είναι τα ΕΛΠΕ, να εξαγοράσει και το ποσοστό των ΕΛΠΕ σε τιμή χαμηλότερη από αυτήν που θα δώσει για το 65% του Δημοσίου. Οσον αφορά, τέλος, τις διεθνείς δραστηριότητες, το επικρατέστερο σενάριο που εξετάζεται, είναι η μεταφορά τους σε ανεξάρτητη εταιρεία του Δημοσίου.