IEA: Τεράστια η Μείωση της Παγκόσμιας Πετρελαϊκής Ζήτησης το 2020

Ακόμη και αν υποτεθεί ότι οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί αρθούν σε μεγάλο βαθμό το 2ο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) εκτιμά ότι η παγκόσμια πετρελαϊκή ζήτηση το 2020 αναμένεται να μειωθεί κατά 9.3 εκατ. βαρέλια την ημέρα, σε σύγκριση με το 2019, όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά στην τελευταία Έκθεσή του μηνός Απριλίου για την παγκόσμια αγορά πετρελαίου, που δημοσιεύτηκε σήμερα (15/4).

Μέσα σε αυτό το ζοφερό περιβάλλον, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ανταποκρίνονται με ριζοσπαστικά βήματα. Οι κυβερνήσεις έχουν εισαγάγει τεράστια δημοσιονομικά σχέδια έκτακτης ανάγκης για την υποστήριξη εργαζομένων και επιχειρήσεων, ενώ οι κεντρικές τράπεζες των χωρών έχουν ξεκινήσει ειδικά προγράμματα σημαντικής νομισματικής ενίσχυσης. Παράλληλα, λαμβάνονται μέτρα για την αντιμετώπιση της κρίσης στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου, όπως αυτά των προηγούμενων ημερών.

Πιο συγκεκριμένα, την περασμένη Κυριακή (12/4), οι παραγωγοί πετρελαίου των χωρών του OPEC+ συμφώνησαν να μειώσουν την παραγωγή κατά 9.7 εκατ. βαρέλια την ημέρα από την 1η Μαΐου. Λαμβάνοντας υπόψη το άνευ προηγουμένου βάθος της κρίσης, ο ΙΕΑ προέτρεψε τους μεγάλους καταναλωτές και παραγωγούς πετρελαίου να συνεργαστούν μέσω του φόρουμ των 20 μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου (G20) για να μετριάσουν τον αντίκτυπο στη σταθερότητα της αγοράς, με την έκτακτη τηλεδιάσκεψη των υπουργών ενέργειας των G20 και άλλων χωρών να πραγματοποιείται την περασμένη Παρασκευή, 10 Απριλίου.

Όπως επισημαίνει ο ΙΕΑ, τα μέτρα που ανακοινώθηκαν από τον OPEC+ και τις χώρες του G20 δεν αναμένεται να εξισορροπήσουν αμέσως την αγορά. Αλλά μειώνοντας την υπερπροσφορά και τα αυξημένα αποθέματα, τα μέτρα αυτά βοηθούν την αγορά να απορροφήσει τα χειρότερα από αυτήν την κρίση, των οποίων οι συνέπειες για την αγορά πετρελαίου παραμένουν πολύ αβέβαιες βραχυπρόθεσμα. Ο ΙΕΑ προβλέπει, επίσης, πτώση της πετρελαϊκής ζήτησης τον Απρίλιο της τάξης των 29 εκατ. βαρελιών την ημέρα σε ετήσια βάση, ακολουθούμενη από μία άλλη σημαντική ετήσια πτώση της τάξεως των 26 εκατ. βαρελιών την ημέρα τον Μάιο. Τον Ιούνιο, ο ΙΕΑ προβλέπει σταδιακή ανάκαμψη, αν και η ζήτηση θα εξακολουθεί να είναι 15 εκατ. βαρέλια την ημέρα χαμηλότερη από ό,τι πριν από έναν χρόνο, ενώ υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει εφικτή συμφωνία που θα μπορούσε να μειώσει την προσφορά αρκετά ώστε να αντισταθμίσει τέτοιες βραχυπρόθεσμες απώλειες της πετρελαϊκής ζήτησης. Ωστόσο, οι συμφωνίες των προηγούμενων ημερών είναι μία καλή αρχή και έχουν τη δυνατότητα να οδηγήσουν στην μείωση των ιδιαίτερα αυξημένων πετρελαϊκών αποθεμάτων καθώς προχωράμε στο 2ο εξάμηνο του 2020.

Γράφημα 1: Εξισορρόπηση μεταξύ πετρελαϊκής προσφοράς και ζήτησης

Πηγή: ΙΕΑ

Ο ΙΕΑ τονίζει ότι οι πρωτοβουλίες των OPEC+ και G20 θα επηρεάσουν την αγορά πετρελαίου με τρεις τρόπους. Πρώτον, η περικοπή της πετρελαϊκής παραγωγής του OPEC+ τον Μάιο για να φτάσει στη βασική εκτίμηση (baseline) θα πρέπει να είναι στην πραγματικότητα 10.7 εκατ. βαρέλια την ημέρα και όχι 9.7 εκατ. βαρέλια την ημέρα, καθώς η παραγωγή του Απριλίου ήταν υψηλή. Αυτό θα προσφέρει κάποια άμεση ανακούφιση από το πλεόνασμα πετρελαϊκής προσφοράς των επόμενων εβδομάδων, μειώνοντας τα αποθέματα. Δεύτερον, τέσσερις χώρες (δηλ. Κίνα, Ινδία, Κορέα και ΗΠΑ) έχουν ήδη προσφέρει την δυνατότητα στη βιομηχανία για προσωρινή αποθήκευση ανεπιθύμητων βαρελιών ή σκέφτονται να αυξήσουν τα στρατηγικά τους αποθέματα για να επωφεληθούν από τις χαμηλότερες τιμές.

Τρίτον, άλλοι παραγωγοί, με τις ΗΠΑ και τον Καναδά πιθανότατα να είναι οι χώρες που θα συμβάλλουν τα μέγιστα, θα μπορούσαν να δουν την παραγωγή να μειωθεί κατά περίπου 3.5 εκατ. βαρέλια την ημέρα τους επόμενους μήνες λόγω των χαμηλότερων τιμών, σύμφωνα με εκτιμήσεις του IEA. Η μείωση τέτοιων προσφερόμενων ποσοτήτων σε συνδυασμό με τις περικοπές του OPEC+ θα οδηγήσει σε μία ελλειμματική αγορά το 2ο εξάμηνο του 2020, τερματίζοντας την συσσώρευση πετρελαϊκών αποθεμάτων και επιτρέποντας την επιστροφή σε πιο φυσιολογικές συνθήκες της αγοράς.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΙΕΑ, αν η πετρελαϊκή παραγωγή πέσει απότομα, κάποιες ποσότητες πετρελαίου αποτελέσουν στρατηγικά αποθέματα και η ζήτηση αρχίσει να ανακάμπτει, τότε αναμένεται το 2ο εξάμηνο του 2020 η πετρελαϊκή ζήτηση να υπερβαίνει την προσφορά. Είναι σαφές ότι οι ιστορικές αποφάσεις των OPEC+ και G20 θα έπρεπε να βοηθήσουν στην επαναφορά της αγοράς πετρελαίου από το χείλος μιας ακόμη πιο σοβαρής κατάστασης από αυτήν που αντιμετωπίζει σήμερα, αλλά η εκτιμώμενη αύξηση των πετρελαϊκών αποθεμάτων της τάξεως των 12 εκατ. βαρελιών την ημέρα κατά το 1ο εξάμηνο του 2020 εξακολουθεί να απειλεί την παγκόσμια βιομηχανία πετρελαίου.

Όσον αφορά στην διαμόρφωση των πετρελαϊκών τιμών, το αργό Brent, το διεθνές benchmark, χάνει και το επίπεδο των $30 το βαρέλι, διολισθαίνοντας σε νέα χαμηλά 18 ετών. Πιο συγκεκριμένα, το αμερικανικό WTI υποχωρεί, την ώρα ανάρτησης του παρόντος άρθρου, στα $19.50 το βαρέλι, ενώ το Brent, το διεθνές benchmark, υποχωρεί και αυτό στα $28.33 το βαρέλι.

Γράφημα 2: Πορεία των τιμών του Brent στο ICE του Λονδίνου κατά την τελευταία εβδομάδα

Πηγές: The ICE, Financial Times

(από energia.gr, 15/04/2020)