Συνέντευξη της Νατάσας Πηλείδου, Υπουργού Ενέργειας της Κύπρου στο Energia.gr: Η Ενεργειακή Στρατηγική της Κύπρου και οι Προκλήσεις της Ενεργειακής Μετάβασης-

Ημ/νία δημοσίευσης: Τετάρτη, 3 Φεβρουαρίου 2021

Ο τερματισμός της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου, οι επιδιώξεις της χώρας στους τομείς των υδρογονανθράκων, των ΑΠΕ, της Εξοικονόμησης Ενέργειας και της Ηλεκτροκίνησης, μέσω του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ενέργεια και το Κλίμα αποτελούν βασικές στρατηγικές προτεραιότητες της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτό τόνισε, μεταξύ άλλων, σε αποκλειστική συνέντευξή της προς τοenergia.gr, η Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου, κα Νατάσα Πηλείδου

Η κα Πηλείδου, εστίασε στη βιώσιμη ανάπτυξη και αναβάθμιση του συστήματος ηλεκτρισμού στην Κύπρο που θα διαθέτει, όπως είπε, άλλα χαρακτηριστικά στο μέλλον, με αύξηση του ποσοστού διείσδυσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), αλλά και προώθηση λύσεων αποθήκευσης ενέργειας.

Μίλησε, παράλληλα, για τη σημασία που αποδίδει το Υπουργείο της στα μέτρα που θα διασφαλίσουν την ασφαλή μετάβαση της Κύπρου στην καθαρή ενέργεια, που όπως τόνισε, αποτελεί βασικό πυλώνα της εθνικής στρατηγικής για το 2030.Η Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας δεν παρέλειψε να αναφερθεί στη σημασία και σπουδαιότητα της χρήσης φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή, και αποκάλυψε πως αυτό θα συμβεί στο τέλος του 2022, όταν θα έχει ολοκληρωθεί το PCI, «CyprusGas2EU».

Η κα Πηλείδου αναφέρθηκε επίσης στο φιλόδοξο εγχείρημα της κατασκευής του αγωγού EastMed, καθώς και για τις προοπτικές και πλεονεκτήματα που θα προσφέρει για την ευρύτερη περιοχή.Μίλησε ακόμη για την υποθαλάσσια ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ, Κύπρου και Κρήτης, «EuroAsia Interconnector», που θα έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2023, και τόνισε ότι θα διαδραματίσει κομβικό ρόλο για το ενεργειακό μέλλον του νησιού.

Τέλος, αναφερόμενη στις αποφάσεις για διακοπή της χρηματοδότησης έργων φυσικού αερίου, εμφανίστηκε καθησυχαστική και υπογράμμισε πως δεν θα επηρεάσουν σοβαρά το ερευνητικό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μεσοπρόθεσμα.

Η Υπουργός Ενέργειας τόνισε, πως η Κύπρος επιδιώκει τη σταδιακή απαλλαγή από τα ρυπογόνα καύσιμα, μέσω της ανάπτυξης επενδύσεων για εκμετάλλευση των γηγενών ενεργειακών πόρων και την ψηφιακή αναβάθμιση όλων των αδειοδοτικών διαδικασιών, ενώ υπογράμμισε το ότι η Κυπριακή Δημοκρατία, από το 2018 έχει ξεπεράσει τον εθνικό υποχρεωτικό στόχο του 2020 για 13% μερίδιο ενέργειας από ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας.

Ανέφερε δε ότι στην Κύπρο εφαρμόζονται μεταξύ άλλων πολιτικές όπως:

· Σχέδιο για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ για ίδια κατανάλωση

Από το 2013 εφαρμόζεται Σχέδιο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές για ίδια χρήση, από νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Στα πλαίσια του εν λόγω Σχεδίου παρέχεται η δυνατότητα σε όλους τους καταναλωτές ηλεκτρισμού να παράγουν το δικό τους ηλεκτρικό ρεύμα με τη χρήση φωτοβολταϊκών συστημάτων ή/και άλλων συστημάτων ΑΠΕ, καταναλώνοντας το επί τόπου για τις δικές τους ανάγκες. Πρόκειται, όπως είπε, για ένα ιδιαίτερα δημοφιλές Σχέδιο, στα πλαίσια του οποίου εγκαταστάθηκαν, μέχρι τον Οκτώβριο του 2020, περί τα 85.9 MW φωτοβολταϊκών συστημάτων σε 18.825 υποστατικά, καθώς και ένα σύστημα εκμετάλλευσης βιομάζας/βιοαερίου ισχύος 2.4 MW για σκοπούς ίδιο-κατανάλωσης.

· Προώθηση εμπορικών συστημάτων ΑΠΕ που θα λειτουργήσουν στην Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού

Την περίοδο 2017-2019 τέθηκαν σε λειτουργία δύο Σχέδια Στήριξης για την προώθηση έργων ΑΠΕ που θα λειτουργήσουν στην Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού, με τους επενδυτές να επιδεικνύουν έμπρακτα το αυξημένο ενδιαφέρον τους. Συγκεκριμένα, έχουν υποβληθεί αιτήσεις για 339.4 MW φωτοβολταϊκών πάρκων, καθώς και μία αίτηση για αιολικό πάρκο ισχύος 18 MW.

· Σχέδια που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο ΑΠΕ και ΕΞΕ

· «Σχέδιο Παροχής Χορηγιών για ενθάρρυνση της χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και της Εξοικονόμησης Ενέργειας στις κατοικίες», στα πλαίσια του οποίου επιχορηγείται η θερμομόνωση οροφών και η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος με τη μέθοδο του συμψηφισμού μετρήσεων, σε υφιστάμενες κατοικίες.

· «Σχέδιο Χορηγιών για την εγκατάσταση ή αντικατάσταση ηλιακών συστημάτων παραγωγής ζεστού νερού σε κατοικίες».

· «Σχέδιο χορηγιών για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων και την εγκατάσταση έξυπνων μετρητών σε οικίες για την φόρτιση ηλεκτρικού οχήματος ή υβριδικού οχήματος τύπου plug-in», ενώ σύμφωνα με τον περί Ρύθμισης της Ενεργειακής Απόδοσης των Κτηρίων Νόμο, σε κάθε νέο κτήριο επιβάλλεται υποχρεωτική χρήση ελάχιστου ποσοστού ΑΠΕ 25% για όλους του τύπους κτηρίων και 9% για τα ξενοδοχεία.

Ακόμη, η κα Πηλείδου μίλησε διεξοδικά για την ανάγκη τερματισμού της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου, που αποτελεί, όπως τόνισε, κύριο στόχο της ενεργειακής στρατηγικής της Λευκωσίας που θα ευοδωθεί σύντομα με την υλοποίηση των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος «CyprusGas2EU», «EastMed Pipeline» και «EuroAsia Interconnector».

Το «CyprusGas2EU» είναι σήμερα υπό κατασκευή και αφορά στη δημιουργία εσωτερικής αγοράς φυσικού αερίου στην Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή. Αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία περί τα τέλη του 2022 και περιλαμβάνει πλωτή μονάδα εισαγωγής, αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου, καθώς και άλλες συναφείς με την έλευση φυσικού αερίου υποδομές.

Tο έργο του «EastMed Pipeline» αφορά σε έναν υποθαλάσσιο αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου, ο οποίος αναμένεται να λειτουργήσει στις αρχές του 2025 και θα συνδέει Ισραήλ, Κύπρο και Ελλάδα.

Η ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ, Κύπρου και Κρήτης, μέσω υποθαλάσσιου ηλεκτρικού καλωδίου, είναι το έργο «EuroAsia Interconnector», το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί τέλος του 2023 και θα αποτελεί τη διασυνδετήριο λεωφόρο ηλεκτρισμού που θα ενώνει την Ασία με την Ευρώπη.

Επιπλέον, σχεδιάζεται και η ηλεκτρική διασύνδεση «EuroAfrica Interconnector», που επίσης αναμένεται να ολοκληρωθεί τέλος του 2023 και θα συνδέει την Κύπρο με την Αίγυπτο και την Ελλάδα.

Αναφέρθηκε, ακόμη σττην προτεραιοποίηση που δίνει το Υπουργείου του οποίου προΐσταται, στη βιώσιμη ανάπτυξη και αναβάθμιση του συστήματος ηλεκτρισμού στην Κύπρο, διασφαλίζοντας, μεταξύ άλλων, την αύξηση του ποσοστού διείσδυσης ΑΠΕ μέσω της ταυτόχρονης προώθησης των νέων μας προγραμμάτων στήριξης και των σχεδιασμών μας για συστήματα αποθήκευσης.

Φυσικά, τόνισε η ίδια, για την επίτευξη των στόχων της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι σημαντική και η χρήση φυσικού αερίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, που, όπως αποκάλυψε, θα ξεκινήσει στο τέλος του 2022, με την ολοκλήρωση του Έργου Κοινού Ενδιαφέροντος «CyprusGas2EU».

Η κα Πηλείδου, δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στο θέμα της χρήσης υδρογόνου, που έχει χαρακτηριστεί από πολλούς ως το αέριο του μέλλοντος. Όμως, όπως είπε, θα πρέπει να υπάρξει μια σταδιακή μετάβαση στο νέο αυτό καύσιμο, με τις διάφορες μελέτες, έγγραφα και στρατηγικές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά και άλλων Διεθνών Οργανισμών, να προβλέπουν μια σταδιακή πορεία ανάπτυξης της οικονομίας του καθαρού υδρογόνου.

Μιλώντας, επίσης, στο θέμα της διακοπής της χρηματοδότησης έργων φυσικού αερίου, είπε πως δεν αφορά μόνο στις δραστηριότητες έρευνας και εξόρυξης, τις οποίες χρηματοδοτούν οι αδειούχοι από ίδια κεφάλαια ή με δανεισμό, αλλά και άλλες υποδομές που σχετίζονται, κυρίως, με τη μεταφορά, διανομή και χρήση του αερίου. Ως εκ τούτου, υποστήριξε, οι αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο για διακοπή της χρηματοδότησης έργων φυσικού αερίου, δεν αναμένεται να επηρεάσουν ιδιαίτερα το ερευνητικό μας πρόγραμμα σε βραχυπρόθεσμο ή μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, αφού όπως σωστά αναφέρατε, το φυσικό αέριο θεωρείται το καύσιμο-γέφυρα για την Ενεργειακή Μετάβαση, οπότε η χρήση του δεν αναμένεται να μειωθεί τα επόμενα χρόνια.

«Η υλοποίηση της στρατηγικής μας στον τομέα των υδρογονανθράκων προχωρά, αν και το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και τις αποφάσεις που λαμβάνονται σχετικά με την Ενεργειακή Μετάβαση. Με αυτό τον τρόπο θα είμαστε σε θέση να προσαρμόσουμε έγκαιρα τη στρατηγική μας, αν κάτι τέτοιο κριθεί αναγκαίο», είπε χαρακτηριστικά.

Ακόμη αναφέρθηκε διεξοδικά στις πολιτικές που χαράσσει και υιοθετεί η Λευκωσία στο θέμα της ηλεκτροκίνησης, λέγοντας πως το Υπουργείο της βρίσκεται σε συνεχή συνεργασία με το συναρμόδιο Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, ακριβώς για να ετοιμαστεί μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την ηλεκτροκίνηση που να προνοεί για δράσεις που πρέπει να γίνουν από τα διάφορα κυβερνητικά τμήματα.

«Οφείλω, να σημειώσω ότι η Κύπρος, λόγου του μικρού και νησιώτικου χαρακτήρα της, με τις σχετικά μικρές αποστάσεις, προωθεί σε πρώτο στάδιο την ηλεκτρική φόρτιση στις οικίες. Με την ολοκλήρωση του νομοθετικού πλαισίου, θα προωθηθούν οι δημόσιοι σταθμοί ταχείας φόρτισης σε διάφορα σημεία της χώρας, ώστε οι χρήστες των ηλεκτρικών οχημάτων να μπορούν να διακινούνται τόσο εντός όσο και εκτός των πόλεων, χωρίς περιορισμούς. Μέχρι σήμερα έχουν εγκατασταθεί 18 σημεία διπλής φόρτισης σε δημόσια προσβάσιμους χώρους», κατέληξε.