Πότε Αναμένεται η Αιχμή της Ζήτησης Πετρελαίου; - Οι Μεγάλοι Παραγωγοί Μεγιστοποιούν την Παραγωγή Αργού

Η έννοια της «ουδετερότητας άνθρακα», δηλαδή, του τερματισμού της εκπομπής αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου προκαλεί, σύμφωνα με τον ΙΕΑ, καθίζηση της ζήτησης πετρελαίου και φυσικού αερίου, πράγμα που για τον Οργανισμό δημιουργεί τις προϋποθέσεις για πλήρη εγκατάλειψη κάθε σκέψης για χρηματοδότηση νέων ερευνών και αξιοποίησης δυνητικών νέων κοιτασμάτων, τουλάχιστον για έργα που δεν έχουν λάβει έως τώρα, έγκριση.

Όμως, οι μεγάλες χώρες παραγωγής πετρελαίου προχωρούν ατάραχα στην εκπόνηση σχεδίων που κατατείνουν στην ενίσχυση της παραγωγικής ικανότητά τους και το κάνουν για ένα και μόνο λόγο: Επειδή αυξάνεται η καμπύλη της ζήτησης πετρελαίου, με αποτέλεσμα οι ηγεσίες των χωρών αυτών να επιθυμούν να αξιοποιήσουν στο έπακρο τους πετρελαϊκούς πόρους τους για όσο χρόνο θα διαρκεί αυτή η αιχμή.

«Όλα όσα μπορούν να παραχθούν θα πρέπει να παράγονται, όσο θα υπάρχει ακόμη ζήτηση. Στρατηγική μας είναι το να αντλήσουμε το μέγιστο κέρδος από τα τυφιστάμενα αποθέματα και κοιτάσματα», δήλωσε ο επικεφαλής της επιτροπής ενέργειας στη ρωσική Δούμα, τον περασμένο μήνα.

Η Ρωσία που είναι ένας από τους τρεις μεγαλύτερους εξαγωγείς πετρελαίου στον κόσμο, μαζί με την Σαουδική Αραβία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, διαθέτει αρκετό αργό για να συνεχίσει να παράγει με τους τρέχοντες ρυθμούς, τουλάχιστον έως το 2080, ενώ τα αποθέματά της σε φυσικό αέριο επαρκούν για άλλα 103 χρόνια!

(αποδεδειγμένα κοιτάσματα πετρελαίου στον κόσμο)

Η ρωσική κυβέρνηση πρόκειται να επενδύσει συνολικά πάνω από 110 δισ. δολάρια για την ανάπτυξη νέων κοιτασμάτων πετρελαίου στην ανατολική Σιβηρία, ώστε να μπορέσει να αξιοποιήσει τα 100 εκατ. τόνους νέων ποσοτήτων αργού που υπάρχουν εκεί, σε ετήσια βάση. Η εν λόγω ποσότητα αναλογεί στο περίπου ένα πέμπτο της ετήσιας παραγωγής της χώρας το 2019.

Ο μεγαλύτερος όγκος αυτού του πετρελαίου θα αντικαταστήσει τα εξαντληθέντα πεδία αργού στην δυτική Σιβηρία. Σύμφωνα με το Υπουργείο Ενέργειας της χώρας, η Ρωσία δεν φαίνεται να έχει, επι του παρόντος, σχέδια να αυξήσει σημαντικά τους υφιστάμενους  ρυθμούς παραγωγής. Κατά την τελευταία, προ πανδημίας, χρονιά, ο ημερήσιος ρυθμός παραγωγής ανερχόταν σε 11,3 εκατ. βαρέλια ημερησίως, που αποτελούσε νέο υψηλό στα χρονικά. Σήμερα, το ίδιο υπουργείο διαβλέπει πως ο υφιστάμενος, περιορισμένος, ρυθμός παραγωγής θα αυξηθεί από τα 10,3 εκατ. βαρέλία ημερησίως στα 11,1 εκατ. έως το 2029 προτού αρχίσει να υποστρέφει. Όπερ σημαίνει πως η Ρωσία έχει μπροστά της μια ολόκληρη οκταετία για να εκμεταλλευτεί την αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου σύμφωνα με τις δικές της εκτιμήσεις.

Φυσικά, υπάρχουν και άλλα σενάρια που αφορούν στην αιχμή της ζήτησης πετρελαίου. Για παράδειγμα, η BP έχει προβλέψει ότι στη χειρότερη περίπτωση, αυτή η αιχμή είναι ήδη πραγματικότητα, ενώ στην καλύτερη περίπτωση, θα καταγραφεί το 2030. Από την πλευρά της η νορβηγική Equinor αναμένει ότι η μέγιστη ζήτηση πετρελαίου θα φθάσει κάποια στιγμή το 2027 ή το, αργότερο, το 2028, ενώ η Rystad Energy και ο ΙΕΑ διαβλέπουν ότι η ζήτηση θα  κορυφωθεί σε πέντε χρόνια από σήμερα

Τούτο σημαίνει πως παραγωγοί όπως η Ρωσία, η Σαουδική Αραβία, το Ιράκ και τα κράτη του Περσικού Κόλπου έχουν πολύ λίγο χρόνο στη διάθεσή τους για να αξιοποιήσουν στο έπακρο τα αποθέματα πετρελαίου τους, πριν ξεκινήσει η αναπόφευκτη φθίνουσα τροχιά της ζήτησης. Καθώς όλες αυτές οι χώρες σπεύδουν να ενισχύσουν την παραγωγική ικανότητά τους και εκπονούν σχέδια για ακόμη υψηλότερη παραγωγή, ο ανταγωνισμός στην αγορά πετρελαίου αναμένεται να οξυνθεί ακόμη περισσότερο. Η Ρωσία βρίσκεται σε καλύτερη θέση έναντι των ανταγωνιστών και εταίρων της από την Μέση Ανατολή καθώς εξαρτώταν ανέκαθεν λιγότερο από τα έσοδα που ποέρχονταν από εξαγωγές πετρελαίου, σε σύγκριση με αυτούς του Κόλπου. Είναι χαρακτηριστικό της διαφοροποίησης αυτής το γεγονός ότι πρόσφατα προέβη σε σκόπιμη μείωση αυτής της εξάρτησής της. Τα έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν σταθερά ένα 30% του ρωσικού ΑΕΠ, αλλά καθώς το Κρεμλίνο υιοθετεί εναλλακτικές λύσεις, όπως η παραγωγή υδρογόνου, η απεξάρτηση από τα έσοδα που φέρνουν οι εξαγωγές υδρογονανθράκων θα μειώνονται σταδιακά, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα αναληφθούν πρωτοβουλίες προκειμένου τα αποθέματα πετρελαίου που παραμένουν ανεκμετάλλευτα να μην αξιοποιηθούν. Βέβαια, σε αυτή την περίπτωση το ερώτημα παραμένει: Ποιος θα τα αγοράσει;

Όσον αφορά δε στους εξαγωγικούς προορισμούς, η Ρωσία έχει αφενός την τύχη να διαθέτει μακράν  ως μεγαλύτερο πελάτη της την Κίνα, που μπορεί να στηρίξει τα μεσοπρόθεσμα σχέδια του Κρεμλίνου για διαιώνιση της παραγωγής πετρελαϊκών εσόδων, αφετέρου δε, κινδυνεύει να χάσει δια παντός την Ευρώπη, που συνιστά το  δεύτερο μεγαλύτερο προορισμό για τους υδρογονάνθρακές της, από τη στιγμή που θα πάψει να προμηθεύεται ρωσικό πετρέλαιο από τη στιγμή που θα εκπληρώσει τους στόχους της Ενεργειακής Μετάβασης.

Σε αυτή την περίπτωση, η Ρωσία θα υποχρεωθεί να εντοπίσει νέες αγορές για τις νέες ποσότητες πετρελαίου από την ανατολική Σιβηρία. Μια προφανής λύση είναι η Ινδία, καθώς εισάγει το 80% των αναγκών της. Όμως, στην αγορά της Ινδίας, η Ρωσία ανταγωνίζεται τους εταίρους της στον ΟPEC, καθώς και τις Ηνωμένες Πολιτείες, για τις οποίες η ασιατική χώρα αποτελεί, επίσης, κορυφαίο εξαγωγικό προορισμό πετρελαίου. Επίσης, υποψήφιες νέες αγορές αποτελούν οι αναδυόμενς χώρες της Ασίας, όπου η αιχμή της ζήτησης φαντάζει ακόμη μακρινή προοπτική.

Ύστερα προκύπτει και η παράμετρος του χρόνου, αφού οι παραγωγοί πετρελαίου βιάζονται να πουλήσουν όσο περισσότερο πετρέλαιο μπορούν, όσο θα υπάρχουν ακόμη αγοραστές, με βάση τις προβλέψεις της ζήτησης. Σε αυτό το σημείο πρέπει να τονιστεί πως η αιχμή της ζήτησης πετρελαίου μπορεί, πράγματι, να έρθει σε δέκα χρόνια από σήμερα, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι θα καταρρεύσει- εκτός αν προκύψει και μια νέα πανδημία… Εκτός και εάν δεν συμβεί κάτι έκτακτο, η ζήτηση πετρελαίου είναι πιθανό να μειωθεί σταδιακά, παρέχοντας στις χώρες- παραγωγούς την πολυτέλεια του χρόνου για να προσαρμοστούν στις αλλαγές των καιρών, και να ενισχύσουν τους τομείς της οικονομίας τους που δεν αφορούν στους υδρογονάνθρακες. Το αν θα εκμεταλλευτούν αυτή την πολυτέλεια με σύνεση, μέλλει να αποδειχτεί.

Τέλος, στο επίπεδο των τιμών, το Brent που θεωρείται το διεθνές benchmark διαπραγματεύεται σήμερα (12:21 ώρα Ελλάδος) με ισχυρές απώλειες 1,24%, στα 67,86 δολάρια το βαρέλι, αν και με θετικό πρόσημο 96,41% σε ετήσια βάση.  

(από energia.gr, 19/05/2021)