ΙΕΑ: Αύξηση της Παγκόσμιας Ζήτησης Πετρελαίου Κατά 2.4 Εκατ. Β/Η το 2023

το διαφαινόμενο έλλειμμα προσφοράς. Αυτά επισημαίνει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) στην τελευταία μηνιαία Έκθεσή του, η οποία αναφέρεται στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου και δημοσιεύτηκε σήμερα (14/6).

Η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου συνεχίζει να αψηφά το δύσκολο μακροοικονομικό κλίμα και αναμένεται να αυξηθεί κατά 2.4 εκατ. βαρέλια την ημέρα το 2023, ξεπερνώντας την περσινή αύξηση κατά 2.3 εκατ. βαρέλια την ημέρα, όπως και τις προηγούμενες προσδοκίες. Η Κίνα αντιπροσωπεύει το 60% των κερδών, με την αυξανόμενη χρήση των μεταφορών και των πετροχημικών να ωθεί τη φαινομενική ζήτηση τον Απρίλιο στο ιστορικό υψηλό των 16.3 εκατ. βαρελιών την ημέρα. Η πετρελαϊκή ζήτηση στην Ινδία είναι εξίσου ισχυρή με τις τελευταίες εκτιμήσεις για τον Μάιο να δείχνουν τη βενζίνη και το ντίζελ να σπάνε ρεκόρ.

Αντίθετα, η ζήτηση των χωρών του ΟΟΣΑ παραμένει ανεπαρκής εν μέσω μιας συνεχιζόμενης ύφεσης της μεταποίησης και γενικά της υποτονικής οικονομικής ανάπτυξης. Έχοντας περάσει το δ’ τρίμηνο του 2022 και το α’ τρίμηνο του 2023 εν μέσω ύφεσης, ο ΟΟΣΑ αναμένεται να καταγράψει μικρή ανάπτυξη το β’ τρίμηνο του 2023, με τη σεζόν οδήγησης στις ΗΠΑ να ξεκινά δυναμικά. Τόσο στις προηγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, η ανάκαμψη της εναέριας κυκλοφορίας εδραιώνει τη θέση του jet fuel και της κηροζίνης ως τον κύριο συντελεστή στα παγκόσμια κέρδη ζήτησης το 2023 (1.1 εκατ. βαρέλια την ημέρα).

Ενώ η ζήτηση πετρελαίου αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται κατά το υπόλοιπο του τρέχοντος έτους, προβλέπεται μόνο οριακή αύξηση της προσφοράς. Τον Μάιο, η παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου μειώθηκε κατά 660 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα στα 100.6 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Οι βαθύτερες περικοπές από ορισμένους παραγωγούς του OPEC+ άρχισαν, ενώ η παραγωγή από τη βόρεια κουρδική περιοχή του Ιράκ και ορισμένες καναδικές πετρελαιοπηγές παρέμεινε περιορισμένη. Η Σαουδική Αραβία, με την εθελοντική περικοπή των 500 χιλιάδων βαρελιών την ημέρα που συμφωνήθηκε τον Απρίλιο, οδήγησε στη μηνιαία πτώση της παγκόσμιας προσφοράς. Η συνολική μείωση προήλθε από την εποχική αύξηση των βιοκαυσίμων κατά 330 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα μαζί με τις υψηλότερες ροές από τη Νιγηρία και αλλού. Το Βασίλειο έχει υποσχεθεί να μειώσει την παραγωγή κατά επιπλέον 1 εκατ. βαρέλια την ημέρα τον Ιούλιο σε χαμηλό δύο ετών, στα 9 εκατ. βαρέλια την ημέρα.

Με την ανάκαμψη μετά τον κορωνοϊό να έχει σε μεγάλο βαθμό επιτευχθεί, η παγκόσμια αύξηση της ζήτησης αναμένεται να επιβραδυνθεί στα 860 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα το 2024. Ο αντίκτυπος της άνευ προηγουμένου σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής μπορεί να περιορίσει περαιτέρω τη δραστηριότητα και να οδηγήσει τις προηγμένες οικονομίες σε ένα δεύτερο έτος χαμηλότερης ανάπτυξης το επόμενο έτος. Σε συνδυασμό με τη βελτίωση της απόδοσης των οχημάτων και την ευρεία τηλεργασία, αυτό θα ωθήσει τις παραδόσεις του ΟΟΣΑ σε πτώση. Αντίθετα, η χρήση πετρελαίου εκτός των χωρών του ΟΟΣΑ θα συνεχίσει να επεκτείνεται. Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι πρώτες ύλες πετροχημικών θα αντικαταστήσουν τα jet fuels, αντιπροσωπεύοντας το ήμισυ του συνολικού κέρδους.

Επίσης, η αύξηση της προσφοράς προβλέπεται να χάσει τη δυναμική της το επόμενο έτος, καθώς αναμένεται να αυξηθεί κατά 1 εκατ. βαρέλια την ημέρα σε σύγκριση με τα 1.4 εκατ. βαρέλια την ημέρα το 2023. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να κυριαρχούν στις αυξήσεις της πετρελαϊκής προσφοράς εκτός OPEC+, αλλά τα κέρδη αναμένεται να μειωθούν από 1.9 εκατ. βαρέλια την ημέρα σε 1.2 εκατ. βαρέλια την ημέρα το 2024, καθώς η ανάπτυξη μειώνεται κατά το ήμισυ στη σχιστολιθική παραγωγή των ΗΠΑ. Ενώ οι προσαρμογές σε μεμονωμένους στόχους των μελών του OPEC+ δεν θα επηρεάσουν ουσιαστικά την παραγωγή φέτος, η επέκταση των ποσοστώσεων μέχρι το 2024 σημαίνει ότι, μετά τη μείωση κατά 470 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα φέτος, η παραγωγή του OPEC+ θα μπορούσε να μειωθεί περαιτέρω κατά 200 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα το επόμενο έτος. Συνολικά, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει την αγορά σε έλλειμμα το 2024, με το β’ εξάμηνο να φαίνεται ιδιαίτερα «σφιχτό».  

(του Δημήτρη Μεζαρτάσογλου, 14/06/2023)