Εκτενή σχόλια και παρατηρήσεις κατέθεσε το ΙΕΝΕ στο πλαίσιο της διαβούλευσης για το νέο ΕΣΕΚ

Σε συνέχεια μιας αρχικής τοποθέτησης επί του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) την οποία το Ινστιτούτο έστειλε στο ΥΠΕΝ στις 4 Σεπτεμβρίου, ημερομηνία που είχε οριστεί από το υπουργείο για την κατάθεση παρατηρήσεων από φορείς, το ΙΕΝΕ απέστειλε σήμερα ένα πλέον ολοκληρωμένο κείμενο που περιλαμβάνει γενικές και ειδικές παρατηρήσεις. Το κείμενο αυτό είναι προϊόν συλλογικής εργασίας και προέκυψε μετά την σύγκλιση των επτά επιστημονικών επιτροπών του Ινστιτούτου. Οι παρατηρήσεις και τα σχόλια του ΙΕΝΕ, που ανέρχονται σε 15 σελίδες, καλύπτουν όλες τις πτυχές του ΕΣΕΚ και αποτελούν μια σφαιρική προσέγγιση σε ένα σχέδιο που κατά την άποψη του, « αποτελεί μια σοβαρή προσπάθεια χάραξης ενεργειακής πολιτικής». Όπως αναφέρει το ΙΕΝΕ στα εισαγωγικά του σχόλια, «Το Συνεπτυγμένο ΕΣΕΚ (Ιούλιος 2023) είναι αρκετά βελτιωμένο σε σύγκριση με αυτό που παρουσιάστηκε από το ΥΠΕΝ τον Ιανουάριο του 2023 και κινείται προς την σωστή κατεύθυνση ως προς την απανθρακοποίηση του ενεργειακού μίγματος και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αποτελώντας παράλληλα μια εθνική βάση συνεννόησης, αυτοδέσμευσης, συνέχειας και αξιοπιστίας της χώρας μας ως προς την ενεργειακή μετάβαση».

Μία ακόμα βασική παρατήρηση από μέρους του ΙΕΝΕ είναι ότι, «στο κεντρικό σενάριο τίθενται υπερβολικά φιλόδοξοι στόχοι, οι οποίοι με δεδομένη την δομή του σημερινού ενεργειακού συστήματος της Ελλάδος, τον ρυθμό ανάπτυξης των διαφόρων μορφών ενέργειας, του ρυθμού υλοποίησης επενδύσεων και γενικώς του ρυθμού εντάξεως καθαρών τεχνολογιών, είναι αδύνατον να επιτευχθούν. Σε ό,τι αφορά στον δείκτη ΑΠΕ ως ποσοστό της ακαθάριστης τελικής κατανάλωσης ενέργειας είναι μάλλον εξωπραγματικό να στοχεύουμε για 44% κάλυψη έως το 2030 και 65% έως το 2035 από το 21% που είναι σήμερα. Το ίδιο ισχύει, ακόμη περισσότερο για το ποσοστό ΑΠΕ στις μεταφορές. Αλλά και οι υψηλοί στόχοι για κάλυψη της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ μέχρι το 2030, κρίνονται επισφαλείς με δεδομένη την αδυναμία του ηλεκτρικού δικτύου να απορροφήσει και να διαχειρισθεί όλη την εγχεόμενη ενέργεια αλλά και την ανάγκη εξασφάλισης επαρκών φορτίων βάσης (και αέργου ισχύος) μέσω της μεγαλύτερης χρήσης θερμικών μονάδων. Συμπερασματικά, θα πρέπει να τεθούν πολύ πιο ρεαλιστικοί στόχοι ώστε να υπάρχει πιθανότητα να πραγματοποιηθούν».

Σημαντική είναι, επίσης, η διαπίστωση ότι «παρ’ όλη την καλά οργανωμένη δομή και σχεδιασμό του ΕΣΕΚ, δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιο σχέδιο, όργανο ή φορέας σχετικώς με την υλοποίησή του (implementation plans), αλλά ούτε και κάποια αναφορά σε μεθοδολογία παρακολουθήσεώς του. Κρίνεται αναγκαία μία μικρή συντονιστική ομάδα η οποία θα συνδράμει στον σχεδιασμό και συντονισμό των δράσεων, δίδοντας και μια αναπτυξιακή διάσταση στις επενδύσεις που λείπει από το Σχέδιο και θα αναφέρει την πρόοδο των εργασιών μέσω τακτικών εκθέσεων, αντιμετωπίζοντας και τα διάφορα κενά και προβλήματα»