IENE: Ασταθείς Αγορές Ενέργειας το 2024 Εν Μέσω Γεωπολιτικών Εντάσεων και Οικονομικής Αβεβαιότητας

Σήμερα, η γενική εικόνα της παγκόσμιας ενεργειακής σκηνής χαρακτηρίζεται ως σύνθετη και γεμάτη προκλήσεις. Παρά την σημαντική πρόοδο στις τεχνολογίες των ΑΠΕ, το παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα παραμένει κατά κύριο λόγο εξαρτημένο από ορυκτά καύσιμα και είναι πιθανό να παραμείνει έτσι στο άμεσο μέλλον. Από την άλλη πλευρά, αυτή η μεγάλη εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα προκαλεί ανησυχία, λαμβάνοντας υπόψη την σημαντική συνεισφορά τους στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και στην κλιματική αλλαγή.

Όπως αναφέρει ο IEA, η ισχύς των ΑΠΕ, αν και αναμένεται να καλύψει το 35% της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας έως το 2025, εξακολουθεί να παίζει δευτερεύοντα ρόλο στο παγκόσμιο ενεργειακό μίγμα σε σύγκριση με τα ορυκτά καύσιμα. Αυτή η διαφορά υπογραμμίζει τη σημαντική πρόκληση της μετάβασης σε ένα μέλλον καθαρότερης ενέργειας. Το 2023, οι επενδύσεις σε έρευνα, εξόρυξη και παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου αναμένεται να σημειώσουν νέο υψηλό ρεκόρ από το 2015, αγγίζοντας σχεδόν τα $528 δισ., διατηρώντας τον κόσμο επαρκώς εφοδιασμένο μέχρι το 2028.

Στις 13 Δεκεμβρίου του 2023, όλες οι κυβερνήσεις του κόσμου συναντήθηκαν στην Διεθνή Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα COP28 στο Ντουμπάι και έθεσαν για πρώτη φορά ως στόχο την απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα. Ωστόσο, η παγκόσμια κατανάλωση πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα αυξάνεται, με τα τρία καύσιμα να φτάνουν σε νέα υψηλά ρεκόρ το 2023, ενώ ταυτόχρονα οι ΑΠΕ αναπτύσσονται ραγδαία. Αξίζει να σημειωθεί ότι η παραγωγή από αιολική και ηλιακή ενέργεια παγκοσμίως το 2023 ήταν περίπου 55% υψηλότερη από ό,τι το 2020, σύμφωνα με τελευταία στοιχεία διεθνών οργανισμών.

Η Μηνιαία Ανάλυση του ΙΕΝΕ για τον Δεκέμβριο 2023 - Ιανουάριο 2024, η οποία είναι διαθέσιμη εδώ, επιχειρεί να ρίξει φως στις ενεργειακές τάσεις που συνεχίζουν να επικρατούν, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, καθώς και σε νέα ζητήματα που αναδύονται. Ένα από τα κύρια συμπεράσματα είναι ότι τα θεμελιώδη μεγέθη της αγοράς του παγκόσμιου ενεργειακού συστήματος δεν επηρεάζονται τόσο έντονα από γεωπολιτικούς παράγοντες, αλλά κυρίως από την πλευρά της ζήτησης, της προσφοράς και των αποθεμάτων ενέργειας.

Φυσικά, η επίτευξη των στόχων που τέθηκαν στο COP28 δεν θα είναι εύκολη. Ειδικά λαμβάνοντας υπόψη ότι αρκετοί παγκόσμιοι φορείς απορρίπτουν την ίδια την ιδέα της ενεργειακής μετάβασης, όπως αυτή προβάλλεται από περιβαλλοντικούς ακτιβιστές και ορισμένους διεθνείς οργανισμούς. Ωστόσο, η πρόοδος βασίζεται στην επείγουσα δράση για την αντιμετώπιση των εμποδίων που μέχρι τώρα την περιόριζαν σε κρίσιμα ζητήματα. Αυτά περιλαμβάνουν τη διασφάλιση ενός σταθερού, θετικού πλαισίου για επενδύσεις, την απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης, την εφαρμογή ενός πραγματικά «πράσινου» φορολογικού συστήματος, την ενίσχυση των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού, τις επενδύσεις σε πράσινες δεξιότητες για την προώθηση της ενεργειακής μετάβασης και την προώθηση της κατανάλωσης των πράσινων προϊόντων. Ο αναμενόμενος ενεργειακός μετασχηματισμός μπορεί να φαίνεται μία δύσκολη πρόκληση, αλλά είναι ήδη σε εξέλιξη, σημειώνουν αναλυτές με γνώση των θεμάτων της ενεργειακής μετάβασης.